Druga część artykułu “Legalne oznaczanie współprac i usług własnych w Social Mediach”. Część pierwszą znajdziesz TUTAJ.
Oznaczanie materiałów reklamowych może zostać uznane za błędne lub niewystarczające, jeżeli będą one niejednoznaczne, niejasne, czyli wprowadzające w błąd:
- umieszczane w niewidocznym miejscu, na krawędzi obrazu, na tle innych napisów itp.;
- w kolorze, który utrudni ich przeczytanie, zlewającym się z tłem;
- napisane niewyraźną, małą czcionką, posiadające błędy ortograficzne;
- napisane w innym języku niż polski, (jeżeli konto prowadzone jest w języku polskim);
- z użyciem niejednoznacznych określeń, które nie wskazują wprost na komercyjny charakter współpracy np. #współpraca.
Poniżej przykłady błędnych oznaczeń:
- W języku innym niż polski: #advertisement, #collaboration; #commercial;
- W formie skróconej:#add, #promo, #spons, #rek, #autopromo;
- W formie niejednoznacznej: #współpraca,
Materiał powstał we współpracy z marką XYZ.
Dlatego, jeżeli publikujesz na swoich social mediach post, relację itp., która będzie miała charakter reklamy sprawdź przed publikacją punkty z poniższej listy:
- Czy została wykorzystana funkcjonalność danej platformy, która umożliwia wyróżnianie treści komercyjnych? Instagram posiada taką funkcję, więc może ona zostać użyta oraz dodatkowo należy zastosować własne oznaczenie np. w opisie posta. Zastosuj dwupoziomowe oznaczanie, jeżeli dana aplikacja daje taką możliwość.
- Sprawdź, czy użyte przez Ciebie oznaczenia są jednoznaczne dla Twoich odbiorców: np. #współpracareklamowa, #reklama, #materiałsponsorowany.
- Sprawdź, czy poinformowałeś, z jaką marką podjąłeś określoną współpracę.
- Sprawdź, czy wielkość czcionki jest odpowiednia oraz czy jest ona czytelna, a miejsce oznaczenia jest dobrze widoczne, nie zlewa się z tłem bądź innymi napisami.
Pamiętaj, że jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości czy daną relację czy post oznaczyć, – jako współpracę reklamową – oznacz go!!!
Czy wiesz, jakie konsekwencje może nieść nieprawidłowe oznaczanie treści reklamowych?
Mogą to konsekwencje prawne nie tylko dla Ciebie, jako Twórcy, ale również dla agencji reklamowej, jeżeli podjąłeś z nią współpracę oraz reklamowanej przez Ciebie marki.
Możemy wyróżnić dwa rodzaje konsekwencji prawnych wobec przedsiębiorców/influencerów nieprawidłowo oznaczających treści reklamowe lub w ogóle tego nierobiących:
- Konsekwencje publicznoprawne (administracyjne);
- Konsekwencja prywatnoprawne (cywilnoprawne).
Konsekwencje publicznoprawne to takie, w których Prezes UOKiK-u może stwierdzić, że dane praktyki naruszają zbiorowe interesy konsumentów, a przedsiębiorca/ influencer, który dopuszcza się nieuczciwych praktyk rynkowych np. poprzez zaniechanie reklamowania może zostać zobowiązany do:
- zapłaty kary pieniężnej do 10% obrotu;
- zaniechania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów;
- usunięcia trwających skutków naruszenia (np. poprzez zamieszczenie oświadczenie w formie i treści wskazanej przez Prezesa UOKiK, w wydanej przez niego decyzji).
Konsekwencje prywatnoprawne, to takie, w których to konsumenci zgłaszają do UOKiK-u nieuczciwe praktyki rynkowe stosowane przez danego przedsiębiorcę/ influencera. W konsekwencji mogą domagać się:
- Naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, w szczególności unieważnienia umowy, którą zawarli pod wpływem treści prezentowanych przez danego influencera;
- zaniechania tej praktyki przez przedsiębiorcę/influencera;
- usunięcia skutków tej praktyki;
- złożenia jednorazowego lub wielokrotnego oświadczenia według określonej treści;
- zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów.
Ponadto, oprócz konsumentów również inni przedsiębiorcy – konkurencyjni w stosunku do influencera, w związku ze stosowaniem przed niego czynu nieuczciwej konkurencji mogą domagać się:
- naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, w szczególności żądania unieważnienia umowy oraz zwrotu przez przedsiębiorcę kosztów związanych z nabyciem produktu;
- zaniechania tej praktyki;
- usunięcia skutków tej praktyki;
- złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o odpowiedniej wskazanej treści i w odpowiedniej formie;
- zasądzenie odpowiednej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany z wspieraniem kultury polskiej, ochronę dziedzictwa narodowego lub ochrony konsumentów.
Co ważne, podjęcie działań o charakterze publicznoprawnym nie wyklucza możliwości podjęcia działań o charakterze prywatnoprawnym. Mogą być one prowadzone dwutorowo, czyli konsumenci mogą domagać się odszkodowania obok działań podjętych przez UOKiK.
Bardzo ważne jest, aby zdawać sobie sprawę, ż tego, iż istnieją pewne grupy produktów, których reklama uregulowana została szczegółowymi przepisami prawa, znajdującymi się w odpowiednich ustawach.
W związku z tym, przed publikacją danej treści reklamowej upewnij się, czy reklama jest dozwolona, a jeśli tak to, na jakich warunkach. Przykładami produktów i usług, których reklamowanie podlega odrębnym przepisom prawnym są:
- reklama produktów alkoholowych;
- reklama produktów tytoniowych;
- reklama leków;
- reklama suplementów diety;
- reklama produktów i usług finansowych;
- reklama gier hazardowych.
